PROSTATLA BAŞ ETMENİN YOLLARI

                                                          

PROSTAT NEDİR?

Prostat, prostat hastalığı anlamında kullanılsa da, tek başına bir hastalık değildir. Prostat bir erkeğin üreme sisteminin bir parçası olan, şekilsel ve boyutsal olarak cevizi andıran bir şekle sahip salgı bezidir.

İdrar torbamızın altında ve kalın bağırsağın, yani rektumun (dışkının geçici bir süreliğine depolandığı yer) önün de yer alır

Üretra olarak bilinen ve idrarın idrar torbasından taşınmasını sağlayan idrar yolunun başlangıç kısmında kalın bir yüzük gibi saran prostat salgı bezinin görevi, meni oluşturan sıvının %20'lik kısmını salgılamak ve spermin dışarı atılmasını sağlamaktır.

Prostat hastalıkları salgı bezinin büyümesi ve prostatın iltihaplanmasıdır. Tıpta Prostatit olarak adlandırılan iki türü mevcuttur. Halk arasında prostat olarak bilinen iyi huylu olanı prostat büyümesidir. Kötü huylu prostat olarak bilinen de prostat kanseridir.

İyi Huylu Prostat Büyümesi Nedir? 

Bening Prostat Hiperplazisi (BPH) : İyi huylu prostat büyümesi, prostat bezinin büyüyerek idrar yoluna baskı yapmasına ve bunun sonucu idrar yolunun sıkışmasına yani daralmasına sebep olması olarak bilinir. Prostat büyümesi dikkatli olunmadığında yaygın olarak görülen, ancak hayati riski bulunmayan, fakat hayat kalitesini düşüren bir rahatsızlıktır. Halk arasında prostat olarak bilinen iyi huylu prostat büyümesi,
idrar kesesinin tam boşalmaması ve tedavi edilmemesi durumunda idrarın böbreklere gitmesi, böbreklerde işlev bozukluğuna sebep olup daha büyük rahatsızlıkların ortaya çıkmasına neden olabilir. Bu yüzden çok dikkat etmek gerekir. 

Prostat Belirtileri Nedir?

Prostat bezinin büyümeye başlamasının sebep olduğu belirtiler büyüme oranı doğrultusunda kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Bazı erkekler prostat büyümesi başladığını hissetmeyebilir. Ancak ileri devrelerde belirtilerin şiddeti artar ve kişilerin hayat kalitesi ciddi anlamda düşer. Prostat büyümesin en çok görülen belirtileri şu şekildedir.

• İdrar yapmaya başlamakta zorluk
• İdrarın kesik kesik yapılması
• Sık idrar yapma gereksinimi
• Gece uykularının idrar yapma ihtiyacı sebebiyle tekrar tekrar uykudan kalkma
• Acil idrar yapma ihtiyacı, sıkışma
• İdrarın tam boşaltılamaması
• İdrar da kan görülmesi
• idrar bittikten sonra olan damlamalar
• İdrar yaparken yanma hissi
• İdrar yapmak için ıkınma ve zorlanma

PROSTAT BELİRTİLERİ

İyi huylu prostat büyümesinin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Bu rahatsızlık genellikle 40 lı yaşlardan itibaren görülür ve daha çok da ileri yaşlardaki erkeklerde ortaya çıkar. Bu sebeple ilerleyen yaş ve yaşın ilerlemesine bağlı olarak meydana gelen hormonal değişimler prostat sebepleri olarak gösterilir. Hormonal değişimlerle meydana gelen prostat büyümesini genetik faktörlerde tetikleyebilir. Yapılan araştırmalarda 60 yaşında ki erkeklerin %50 sinde iyi huylu prostat büyümesi görülmektedir. Fakat 80 yaşındaki erkeklerde bu rahatsızlık % 90lık bir kısımda görülmektedir.

                                                       

PROSTAT TEDAVİSİ

Prostatın büyüme oranı, prostat büyümesinden kaynaklı hastanın diğer organlarının etkilenip etkilenmemesi ve hastanın şikayetlerinin yoğunluğuna göre tedavi şekilleri değişmektedir.

Prostat tedavileri cerrahi olmayan ve cerrahi olan tedavi olmak üzere ikiye ayrılır.


1. Cerrahi Olmayan Tedaviler

• İzlenim:Belirtiler hastayı çok rahatsız etmiyorsa, ancak prostat bezinde büyüme varsa; hastanın sağlık durumu doktorlar tarafından takibe alınır. Belli aralıklarla hasta muayene edilir. Hastanın sağlık durumunun doktorlar tarafından kontrol altında tutulduğu bu evrede, hastanın dikkat etmesi ve uygulaması gerekenler kendine bildirilir.

Bu aşamada hastanın, yatmadan en az iki saate önceye kadar sıvı alımını durdurması, alkol ve kafein tüketimini azaltması mümkünse tamamen kesmesi ve düzenli egzersiz yapması gerekmektedir.

• İlaç tedavisi : Hasta doktorların önerilerine uyduğu halde, prostat büyümesini semptomları artıp şiddetlendiyse; belirtilerinin nedenlerinin ortadan kaldırılması amacıyla ilaç tedavisine başlanabilir. İlaç tedavisi ve yaşam biçimi değişiklikleri ilaç tedavisi ve yaşam biçimi değişiklikleri tedavisi birlikte uygulanmaya başlanır. İlaç tedavileriyle prostat büyümesinin etkilerinin iki farklı şekilde azaltılması amaçlanır; Prostat bezinin küçülmesi için 5 Alfa Reduktaz İnhibitörleri, idrar torbası etrafındaki düz kasların gevşetilmesi için ise Alfa-Blokerler verilir.

2. Cerrahi Tedaviler: 

• Transüretal Prostat Rezeksiyonu: İyi huylu prostat büyümesi  olan hastaların tedavisinde en çok kullanılan cerrahi yöntemlerin başın da yer alır ve kısaca TUR-P olarak bilinir.kapalı yöntemlerle yapılan kapalı prostat ameliyatı sırasında hasta genel yada epidural anestezi etkisinde olur. İdrar kanalında (rezektoskop)adı verilen özel bir alet ile girilip prostat bezinin dokuları elektrik akımı yardımıyla kesilir. İdrar yolu tıkandığı için kesilen ve idrar torbası içerisine biriken prostat parçaları vakumlanarak alır.      

                                

• Transüretal Prostat İnsizyonu: Kapalı prostat ameliyatlarının diğer bir çeşididir. Bu cerrahi müdahale, prostat çok büyümese dahi idrar tıkanıklığının ciddi boyutlara ulaştığı boyutlar da yapılmaktadır. operasyonun da prostat bezi kesilmez, idrar kanalı genişletilir.

• Transüretal Prostat Buharlaştırma: Bu yöntem transüretal prostat rezeksiyonu nda olduğu gibi idrar yolundan içeri girilir ancak prostat dokusunda kesi yapılmaz, fazla doku elektrik enerjisiyle buharlaştırılır.

• Lazer Ameliyatları:  Lazer teknolojisinin gelişmesi, lazerin medikal alanda kullanılmaya başlanmasına sebep olmuştur. Prostat ameliyatlarında kullanılan iki farklı lazer teknolojisi vardır bunlar holmıum ve green light dır.

• Holmium Lazerle Prostat Ameliyatları : prostatın bir kısmı kesilir yada buharlaştırılır. Fazla büyümüş prostat dokularının tedavisinde rahatlıkla kullanılır ve iyileşme süreci oldukça kısadır.

• Greenlight; Fotoselektif Prostat Buharlaştırılması : Kanda bulunan hemoglobin tarafından emilen Greenlight lazer prostat dokusunu ve bölgedeki kan damarlarını buharlaştırır. Genel anestezi yada epidural anestezi altında yapılan operasyon, üretradan sistoskop denilen özel bir alet ile girilerek gerçekleştirilir. Ameliyat sonrasın da kana neredeyse hiç görülmez, hastanın taburcu süresi çok kısadır. 

İyi Huylu Prostat Büyümesi Nasıl Önlenir?

İyi huylu prostat büyümesinin sebeplerinin tam olarak bilinmemesi bu sorunun cevabını zorlaştırsa da uzmanların, hastaların beslenmeleriyle ilgili bazı önerileri vardır

Çok yağlı  gıdalar tüketmemek, alkol tüketimini kontrol altına almak ve protein ağırlıklı beslenmek prostat bezinin büyümesini engelleyebilir. Ancak proteinin alındığı gıdalara da özen gösterilmelidir, kırmızı et çok fazla tercih edilmemelidir. Yumurta,süt, soya, balık, tavuk ve peynir gibi gıdalar ise hastalığın önlenmesinde oldukça etkilidir.